Đây là một trải nghiệm với yoga mà chúng ta có thể tham khảo:
Tôi đã đến tập ở các lớp học yoga trong năm năm nhưng không liên tục. Tuy nhiên, cứ mỗi lần đi tập, tôi lại cảm thấy đang thiếu thiếu cái gì đó.
Này nhé, tôi có phụ kiện yoga phù hợp, có tấm thảm đắt tiền xinh đẹp và cả gối yoga.
Tuy vậy, tôi vẫn chưa đạt được cái mà tôi mong muốn từ bài thực hành của mình.
Tôi cũng không rõ mình đang mong muốn điều gì – tôi chỉ muốn cảm nhận được sự phúc lạc như cái cách các bạn yogi ở lớp trước có vẻ cảm nhận thấy.
Tôi đã nghĩ là tôi làm sai điều gì đó.
Nghe quen không?
Rồi hàng năm sau, đây là những điều tôi học được:
Các lớp học yoga mà chúng ta tập nhưng lại không thể hòa hợp, có thể không phải là lớp phù hợp cho ta. Đơn giản thế thôi. Điều đó cho thấy chúng ta có thể không làm gì sai cả?
Ví dụ như các lớp mà tôi đã từng tập không phải là lớp yoga trực quan và tập trung vào tâm trí như tôi mong muốn, thay vào đó, đây là các lớp tập trung vào tư thế yoga – hướng đến sự dẻo dai và sức khỏe hơn bất cứ điều gì.
Do truyền thông, mạng xã hội và các Youtube clip, yoga được nhìn nhận ở một típ nhỏ của tảng băng chìm. Tôi đã nghĩ: “Yoga là yoga.”
Đó là vào thế trên thảm, nghe những giai điệu nhẹ nhàng và nói “Namaste” cuối buổi tập.
Nhưng đó chỉ là một hình thức yoga trong số hàng trăm loại yoga đang tồn tại ngày nay.
Sau khi nói chuyện với một giáo viên hướng dẫn rất dễ thương về những gì tôi nghĩ, tôi nhận ra rằng mô tả lớp học đã nêu rõ ràng là tập trung vào tư thế và flow, chứ không phải vào hơi thở, sự tỉnh thức hoặc thiền định. Điều đó cũng ổn thôi – asana cũng quan trọng vậy, nhiều người đã thay đổi tích cực từ các bài thực hành tập trung vào asana. Nhưng một khi nhận ra được mình mong muốn khía cạnh mang tính thiền của một buổi tập yoga, tôi cũng khám phá rằng thật khó để đạt được điều đó trong một lớp học có nhịp độ tương đối nhanh và phải cố gắng vặn mình vào một tư thế hơi khó trong khi cố nén nhu cầu muốn…xì hơi.
Vì vậy đọc mô tả về lớp học là điều hữu ích. Những mô tả như vậy đều được dán lên tường. Nhưng đôi khi chúng ta bỏ qua những thứ này, như tôi vậy – hoặc từ yoga được dùng một cách thoáng khi diễn tả bài thực hành bao gồm quần tập, thảm tập và động tác downward dog.
Nó mất rất nhiều thời gian để tìm bài thực hành yoga phù hợp với chúng ta.
Hiểu lầm về yoga:
Chúng ta có thể đồng ý là nhận thức sai về yoga của nhiều người là yoga là các vận động. Tuy nhiên, các động tác vật lý không phải là tất cả về yoga. Các vận động mà chúng ta hay liên kết với yoga gọi là asana. Asana chỉ là một trong những công cụ bổ trợ cho yoga. Nhiều lớp học yoga tập trung vào asanas và bỏ qua khía cạnh quan sát tâm tưởng hoàn toàn, như các lớp học tôi từng học.
Vậy yoga là gì?
Có định nghĩa hoàn toàn, đầy đủ nào về yoga không?
Nó có thể là cái mà chúng ta muốn. Có vô hạn hình thức yoga.
Lớp yoga mà tôi theo đuổi là lớp cổ điển nhất – tự nhận thức. Sự nhận thức được các ý nghĩ và tập trung vào cái tĩnh bên trong. Ồ, và cả tâm trí cùng những suy nghĩ tuyệt vời của chúng ta…
Hầu hết chúng ta đều ràng buộc với các suy nghĩ của mình, đúng không? Chúng ta nghĩ chúng ta là suy nghĩ của mình. Khi chúng ta có những ý nghĩ đau buồn, chúng ta nói mình bị trầm cảm. Khi chúng ta có những suy nghĩa vui vẻ, chúng ta nói mình hạnh phúc.
Suy nghĩ đưa chúng ta lên, kéo chúng ta xuống, dời sang hai bên, thông thường là không cần chúng ta cho phép. Và ít nhất nó có thể bị cạn kiệt. Trong lớp yoga cổ điển, chúng ta thực hành cách thức làm chủ suy nghĩ, ở nơi mà chúng ta phát hiện ra mình đang bị điều khiển.
Thực hành asana trong bài tập của chúng ta:
Một trong những điều ta có thể làm để dịch chuyển cảm giác phụ thuộc vào suy nghĩ sang việc quan sát suy nghĩ của mình là kết hợp các asana vào bài thực hành – và không cần phải quá hoành tráng hay tốc độ nhanh.
Có rất nhiều điều chúng ta có thể làm để giúp bản thân có khả năng chứng kiến được những dòng chuyện trò của tâm trí thay vì cảm thấy ràng buộc với nó. Đó là 8 công cụ truyền thống (những điều chúng ta có thể làm) trích từ sách “The Yoga Sutras of Patanjali” – tài liệu tham khảo yoga cổ xưa và đáng trân trọng nhất. Hãy tìm hiểu thêm về 8 nhánh yoga.
Có lẽ mong ước của chúng ta khi tập yoga không phải là việc có thể thực hiện các tư thế một cách dẻo dai – thay vào đó là có thể tập luyện với sự tỉnh thức như các lớp yoga cổ điển. Hoặc có lẽ là ngược lại. Hoặc có thể mình mong muốn cả hai điều, hoặc điều gì khác nữa. Hãy đọc kĩ mô tả lớp học nhé.
Vậy hình thức yoga nào phù hợp với tôi?
Điều tôi thực sự muốn chia sẻ với bạn là tập luyện yoga (bao gồm thực hành asana) không nhất thiết phải nghiêm ngặt như chúng ta nghĩ. Chắc chắn, nếu tuân theo kỉ luật thì cũng có lợi ích (rất nhiều là đằng khác – thực ra yêu cầu về kỉ luật đã được lồng ghép trong 8 nhánh yoga) nhưng nếu chúng ta không phù hợp, chúng ta vẫn có thể bước lên thảm với những niềm vui vô kỉ luật riêng, đây là điều tôi làm để có được cảm giác phúc lạc như các yogis mà tôi từng thấy:
Tôi tập yoga tại nhà.
Tôi gọi bài tập yoga của mình theo trường phái “thở và làm bất cứ điều gì mình thích.” Có lẽ trường phái này đã có rồi, nhưng đây là phong cách riêng của tôi.
Trường phái yoga “Thở và làm bất cứ điều gì mình thích”
Chúng ta bắt đầu bằng cách ngồi trên sàn. Bất cứ tư thế nào thấy thoải mái. Sau đó, tập trung tâm trí của mình vào hơi thở. Bạn nghe điều này trước đây rồi đúng không?
Dễ nhất là lắng nghe cơ thể của mình. Chúng ta cảm thấy căng và đau ở đâu? Suy nghĩ của chúng ta nơi nào? Chúng đang làm gì?
Chúng ta có thể nghĩ mình không rõ asana nào, động tác duỗi nào phù hợp, và suy nghĩ của chúng ta có thể hướng đến bữa trưa sắp tới, hoặc công việc ngày hôm qua. Đừng lo lắng, điều này hoàn toàn bình thường.
Chúng ta có thể cho phép những ý nghĩ và cảm xúc này phát sinh; hãy lắng nghe, quan sát, và từ từ đưa nhận thức của ta về phía sau hơi thở. Tiếp tục điều này trong suốt buổi thực hành sẽ dẫn đến việc bạn cảm nhận tính chất thứ hai của yoga – thu nhận và buông ra. Nảy sinh, quan sát, chấp nhận và buông ra.
Nếu điều đó làm chúng ta sợ hãi (tôi hiểu điều đó, đôi khi việc thở rất khó), chúng ta có thể tìm một điểm trước mắt mình và nhìn chằm chằm vào đó. Tập trung vào điểm này, đừng dời mắt đi đâu. Điểm này được gọi là drishti. Và khi không biết tư thế nào làm chúng ta vui, hãy đi theo flow. Thật vậy. Đừng nghĩ nhiều điều đó. Hãy để các vận động đến với chúng ta, vì chúng sẽ.
Trong bài thực hành một mình, sẽ không có ai phán xét những vận động kỳ lạ của chúng ta ngoài chính bản thân. Hãy nhớ dù asana có thể là phương tiện hữu dụng trong bài thực hành yoga, nhưng không nhất thiết phải quá khó, quá hoàn hảo.
Hãy thử:
Khi tập ở nhà, tôi tập trong tình trạng khỏa thân. Theo nghĩa đen, hoàn toàn không mặc gì, theo trào lưu đang thịnh yoga khỏa thân. (nếu bạn đã thấy đúng thì thực hiện theo một trào lưu yoga không có nghĩa là xấu).
Còn theo nghĩa bóng tức là chúng ta rũ bỏ hết những kì vọng từ bạn bè, xã hội và cả bản thân mình.
Các tư thế asana khó có thể giúp chúng ta hướng sự tập trung của mình vào điều không phải là nỗi lo lắng, nhưng nếu chúng ta cảm thấy không thích tập các động tác này thì thôi đừng làm. Chúng ta tập ở nhà là có lý do mà đúng không? Ở nhà không ai phán xét – hoặc ít ra không nên có phán xét. Chúng ta không cần phải hòa hợp với ai, chẳng ai nhìn ta cả.
Kết luận là:
Tóm lại, trải nghiệm yoga mà tôi nghĩ là mình bỏ lỡ trong nhiều năm chính là yoga cổ điển. Tôi tìm kiếm một hình thức yoga tập trung vào thiền định, là hình thức mà tôi có thể buông bỏ các kì vọng, buông bỏ nhu cầu phải theo kịp các bạn tập.
Yoga của tôi là tự thực hành, tập tại nhà. Thở và thực hiện bất cứ động tác nào mà mình thích. Bài thực hành của chúng ta có thể là bất cứ điều gì chúng ta muốn, chúng ta không cần tuân theo luật lệ mà xã hội đặt ra.
Bất cứ bài thực hành yoga nào cũng là một bài thực hành. Chúng ta học mỗi lần tập – có thể là khám phá được điều gì đó trong tâm tưởng mình, tìm thấy nhịp điệu hơi thở hoặc cảm nhận được asana.
Hãy vui và khám phá trường phái yoga của chính bạn.
Nguồn: Elephant Journal
Dịch bởi Yogavietnam