Nếu như tâm trí cứ lang thang xa khỏi tấm thảm như cách nó xa rời màn hình máy tính thì chính xác là yoga đang không diễn ra. Hãy tái khám phá sự hợp nhất thân tâm thực sự bằng cách từ bỏ những gì quen thuộc và ưu tiên cho những điều mới mẻ. Phần tuyệt vời nhất là gì? Tất cả những lợi ích phụ của việc thử những điều mới mẻ – hãy chia sẻ trải nghiệm yoga của bạn trên mạng xã hội với #nămmớiyogamới.
Cuối cùng bạn cũng quay lại với tấm thảm dính. Bạn bắt đầu phiêu vào chuỗi Chào mặt trời, nhưng vẫn còn email bạn chưa trả lời và cuộc họp cần phải sắp xếp. Bạn hạ xuống tư thế Chiến binh I với một danh sách đồ dùng cần đi chợ chưa xong xuôi. Điều gì xảy ra với Chó úp mặt? Bạn đang trong giai đoạn sa sút trong yoga.
Yoga có thể được định nghĩa như sự hợp nhất của cơ thể, tâm trí và sự tỉnh giác – kinh nghiệm về giây phút hiện tại hoàn toàn. Khi chúng ta ở trong cơ thể và hít thở, ta nếm trải sự hợp nhất mà các yogis sống để thành tựu được. Vậy làm cách nào để thoát khỏi cuộc đua và đưa mình về giây phút hiện tại? Thử một môn gì đó mới là một chiến thuật khá hiệu nghiệm. Đó có thể là một môn mạnh bạo như đấm bốc, acro yoga hay yoga dưới nước, hay hướng nội như yin hoặc yoga nidra. Các bác sĩ, nhà khoa học thần kinh và các giáo viên yoga nói rằng thậm chí chỉ cần một vài tư thế mới cũng có tác động tuyệt vời lên não bộ, thân thể và tâm trạng của bạn. Hãy cùng xem xét một vài lợi ích to lớn trong việc phân nhánh cách thực hành yoga vượt ra khỏi lề lối luyện tập mà bạn đã thử và đã biết bấy lâu.
1. Yoga khiến não bộ bạn tươi trẻ
Có lẽ bạn đã từng nghe rằng học một ngôn ngữ mới hay tập chơi một nhạc cụ sẽ hình thành những đường kết nối mới trong não bộ. Dẫu vậy, bạn không cần phải đi đâu xa khỏi tấm thảm để tăng tốc cho trí nhớ, sự tập trung, và sáng tạo cả. Hình dung ra cách làm thế nào để đứng bằng đầu, hay chuyển động theo một cách mới cũng kiến tạo thêm những đường dẫn thần kinh mới, hay còn gọi là khuôn mẫu tư duy, trong não bộ, cho chúng ta năng lực trí tuệ mạnh mẽ hơn và một tư duy linh hoạt hơn.
Nhà tâm lý trị liệu đồng thời là giáo viên vinyasa Coral Brown liên tưởng lối mòn thần kinh với samskaras, hay những ấn tượng về những hành động của chúng ta trong quá khứ, tích cực hay tiêu cực, đã được mô tả trong triết lý yoga. Những hành động mà ta lặp lại hình thành nên những thói quen, và cách ta nhận thức về thế giới. Nhận thức của chúng ta chính là tạo nên những đường rãnh, hay lối mòn thần kinh, trong não. Cô gợi ý hãy giữ cho não bộ mềm dẻo và tạo nên những samskaras tích cực bằng cách thử những tư thế mới, chuỗi tập mới, giáo viên hay style yoga mới.
Bác sĩ Loren Fishman, người thực hành Iyengar yoga lâu năm và là bác sĩ tại Manhattan phụ thêm như sau, bên cạnh cải thiện khả năng phối hợp giữa mắt – tai và làm dày thêm vỏ não – phần não trên điều khiển ngôn ngữ, nhận thức, trí sáng tạo và lên kế hoạch – học yoga còn làm thay đổi cách ta quan sát thế giới. Mỗi tư thế mới đòi hỏi ta phải phối hợp cơ bắp theo những cách khác nhau, và não bộ phải thích nghi với trạng thái đó.
Chính nhận thức của chúng ta về điều mới lạ đích thực sẽ đưa ta đi rất xa. “Bạn hiểu điều mà con người cứ cố gắng đạt được mọi thời đại đó – như sự giải thoát, giác ngộ, một thế giới mới, một sự tái sinh” Fishman nói. “Đa phần một tư thế yoga mới chắc chắn sẽ mở ra cánh cửa mới. Nó sẽ đưa bạn tới nơi mà bạn chưa từng đến.”
2. Yoga khiến bạn kiên cường hơn với stress
Một người sếp khắt khe, khách hàng không hài lòng, hay đứa con nhỏ luôn la hét tất cả đều có thể gia tăng nhịp tim, hoóc-môn căng thẳng, và tình trạng lo lắng của bạn. Trong khi phản ứng với tình trạng stress đó không giúp bạn chịu đựng tốt hơn, thi thoảng bạn chính là không biết làm thế nào để dừng sự dâng trào cảm xúc đó lại. Đây là lúc học những thể loại yoga mới sẽ hữu ích cho bạn. Các nhà khoa học thần kinh nói rằng bạn có thể huấn luyện cho não bộ xử lý căng thẳng tốt hơn bằng cách đặt bản thân vào một khung cảnh có kiểm soát – giống như một yoga studio – và mở rộng vùng thoải mái của bạn ra.
“Giả dụ bạn đang thăng bằng trong một tư thế mới không dễ chịu. Tâm trí bạn đang cuống cuồng và bạn nghĩ “Ối, tôi sắp ngã nhào” hay “Tôi không thể giữ được thế này thêm nữa”. Bạn đang ép bản thân phải sử dụng vỏ não trước trán để triệt tiêu phản ứng cảm xúc.”, theo Bác sĩ Mithu Storoni, một bác sĩ, nhà nghiên cứu não bộ và là một giáo viên yoga sinh sống tại Hồng Kông.
Theo bác sĩ Storoni, yoga thời kỳ đầu được mô tả trong sách Samkhya chừng 400 năm TCN đã nhấn mạnh khơi thông tâm trí khỏi những cảm xúc là một cách để trải nghiệm sự siêu việt. Khi bạn gặp căng thẳng bên ngoài lớp tập yoga, bạn đã được trang bị tốt hơn để đương đầu với nó mà không gây ra phản ứng thái quá.
Học những tư thế mới hay phong cáhc yoga mới có thể là một hình thức của liên hệ phản hồi sinh học hiện đại. Nếu chúng ta liên tục thực hiện những việc như nhau, thì việc gì mới sẽ được xem như điều căng thẳng. Thế giới của chúng ta co hẹp lại và não bộ của ta cũng vậy. “Chúng ta càng thông thạo trải nghiệm những thực hành mới mẻ, những con người và nơi chốn mới, ta càng đương đầu với căng thẳng tốt hơn. Và dường như ta sẽ giảm được khả năng tăng quá mức hoóc-môn tuyến thượng thận, trong khi đó thì gia tăng tiết hoóc-môn serotonin”.
3. Bạn có thể khám phá ra (hay tái khám phá) điều mà bạn yêu quý
Chúng ta không thể biết mình thích điều gì cho đến khi ta thử nó. Cùng với một chút bối rối, gần đây tôi đã thử mở một lớp yoga dây trên sân thượng với view biển. Chúng tôi đu đưa từ những mảnh lụa được treo bởi một khung sắt mang phong cách tương lai vươn tới bầu trời. Những liên hợp thần kinh mới chắc hẳn đã khai hỏa phát cuồng khi tôi chật vật diễn tập với cái võng. Thế nhưng tôi cảm thấy như một đứa trẻ đang học nhào lộn lần đầu tiên trong đời! Được bao bọc trong một cái kén bay và thực hiện savasana, tôi đã trải qua một sự kết hợp đồng thời giữa nhẹ nhõm (Tôi đã làm được!) và phấn chấn khi được lắc lư phía trên cảnh biển.
Brown cho biết, tái khám phá điều gì đó cũng có thể mang đến hiệu ứng tương tự. Lần đầu được huấn luyện Iyengar Yoga, trước khi chuyển sang Jivamukti và giờ đây là Vinyasa, vào lúc này cô muốn quay lại với Iyengar yoga và một lần nữa làm mới lại định tuyến của mình. Chủ yếu là, Brown gợi ý hãy để cho người hướng dẫn bên trong đưa ta khám phá những nơi ta chưa biết đến. “Có nhiều giáo viên và học viên chịu đựng hội chứng chìm-trong-vực-sâu. Chúng ta có cảm hứng với những điều thú vị ở bên ngoài bản thân, như Instagram hay mạng xã hội, và ta cứ cố gắng để làm việc đó. Thay cho những kiểm soát bên ngoài, hãy tận dụng sự minh triết bên trong và trí nhớ của bạn. Trở thành người trinh thám yoga bằng cách học những asana khác biệt và đọc thêm về những trường phái khác nhau của triết lý yoga”.
Cô đã đắm mình vào những khía cạnh tĩnh lặng, yên ả của yoga trong suốt thai kỳ gần đây, khi việc ốm nghén buổi sáng giới hạn việc tập các tư thế. Giờ đây khi quay trở lại thảm tập, giáo viên vinyasa này đã có một cơ thể sau sinh và một tâm trí của người mới bắt đầu. Nhưng bạn đâu cần phải đợi chờ cho một sự kiện thay đổi cuộc đời, như mang thai hay chấn thương, để làm mới việc luyện tập của mình!
4. Yoga giúp bạn tập trung cao độ
Dù bạn đang nấu bữa tối, giải toán, hay đang thăng bằng trong Ardha Chandrasana, thì khi thời gian dừng lại, tâm trí bạn trống rỗng, và bạn ngập trong biển năng lượng, bạn đang trong trạng thái tuyệt vời. Đó là trạng thái thể hiện đỉnh cao mà các nhà tâm lý học gọi là trạng thái “flow”. Nó là một hình thái yoga, hay sự hợp nhất, và các nghiên cứu chỉ ra rằng trạng thái này thúc đẩy sự sáng tạo, sinh sản và hạnh phúc. Nhưng trạng thái flow sẽ không xảy ra khi ta buồn chán.
“Chúng ta cần thử thách. Hầu hết ta đều cảm thấy tội lỗi vì trì trệ. Điều mới lạ cho ta một cơ hội thử thách. Không cần phải quá to tát thì mới thú vị. Nó nên lấp lánh, mời gọi và kích thích để bạn còn muốn với lấy phần thưởng.”
Trưởng thành tại Ấn Độ, Storoni đã học về asana như một môn kỷ luật nghiêm túc. “Các chú tôi là những yogi nghiêm túc. Bạn thức dậy và thấy mọi người đều đang lộn ngược!”, cô hồi tưởng. Cha cô đã huấn luyện trong cùng một phòng tập với Bikram Choudhury, và sau này cô đã trở thành một người hướng dẫn Bikram yoga được công nhận. Khi bạn thực hành cùng một chuỗi tập, bạn cần phải tự tạo ra thử thách. “Với tư thế Tam giác, có một cách để nâng cấp nó thậm chí còn cao cấp hơn. Rằng liệu tôi có đang thực sự đưa hông xuống đủ thấp chưa? Liệu tôi có vươn ra xa hơn hay tôi đang với quá nhanh xuống phía dưới?”, Storoni nói.
Thử những điều mới mẻ đòi hỏi ta phải ra khỏi chế độ tự động và tập trung tư tưởng, điều này sẽ tạo điều kiện cho trạng thái flow.
5. Yoga khiến bạn hạnh phúc hơn
Bạn còn nhớ niềm hân hoan có được khi lần đầu tiên giữ thăng bằng trong tư thế Bakasana, hay khi bạn trôi qua một chuỗi tập mới mẻ, vui nhộn với giáo viên yêu thích chứ? Dường như học hành kích thích những dẫn truyền não bộ khiến ta hạnh phúc. Theo Storoni, nắm bắt một kỹ năng mới sẽ làm mạnh hơn những lối mòn thần kinh giúp giải phóng chất dẫn truyền thần kinh vui vẻ như serotonin và dopamine. Điều này dẫn tới việc dâng trào vui sướng, thậm chí là khoan khoái –được gia tăng nhiều hơn bởi endorphins tăng vọt trong lúc luyện tập. Ở mặt khác của bức tranh này, cùng với bệnh trầm cảm hay giai đoạn đầu của chứng mất trí, vỏ não trước trán ngừng phát triển về độ phức tạp, hay còn có nghĩa nó giải phóng những chất hóa học kém vui vẻ hơn.
“Não bộ là một cơ quan mềm dẻo. Nó gần giống như một sinh vật sống. Nó luôn phát triển, luôn thay đổi. Hãy học cách kích thích những kết nối và mạng lưới bên trong để não được phát triển và cảm thấy hạnh phúc” – Storoni.
Nguồn: YogaJournal
Dịch: YogaVietnam