Hanuman, Thần khỉ tộc Vanara, được cho là con trai của Thần Gió, Vayu, và một người phụ nữ Vanara tên Anjana. Xuất thân đặc biệt này đã mang lại cho Hanuman một mối quan hệ đặc biệt với cả thế giới tâm linh lẫn thế giới vật chất. Trong nền văn hóa Nam Á, thần Hanuman được coi là thước đo của các phẩm chất như sức mạnh thể chất, lòng dũng cảm hay lòng sùng kính tâm linh. Hanuman và người Vanara đóng một vai trò quan trọng trong sử thi Ramayana trong việc tái hợp Hoàng tử Rama và người vợ yêu quý Sita.
Là con trai của gió, Hanuman được biết đến với những bước nhảy mạnh mẽ của mình. Hai trong số những bước nhảy nổi tiếng nhất của Hanuman đều có liên quan đến trận chiến Lanka. Trong bước nhảy đầu tiên, Hanuman đạt khoảng cách một trăm yojanas (một yojana được định nghĩa theo truyền thống là khoảng cách dài nhất mà âm thanh có thể truyền đi từ một nguồn phát ở một nơi cao), từ bờ này sang bờ kia, từ Ấn Độ đến Lanka, để an ủi nàng Sita đang bị giam giữ. Chỉ cần duỗi đôi chân cường tráng của mình, Hanuman đã có thể khiến cho cát bay mù mịt và những con sóng đảo ngược dòng.
Chân sau của Thần Hanuman giúp cho Ngài bay lên trời, trong khi chân trước có thể vượt biển để chạm tới bờ của Lanka. Tay chắp vào nhau như đang cầu nguyện, Hanuman nắm chặt nơi tim mình chiếc nhẫn của Rama. Khi tìm thấy Sita đang buồn bã dưới một cái cây được canh gác bởi quân lính của Quỷ Vương Ravana, Hanuman đã lén lút đưa chiếc nhẫn cho Sita và trấn an nàng rằng Hoàng tử Rama đang trên đường tới.
Em trai của Rama là Lakshman cũng tham gia vào trận chiến và bị thương nặng. Để cứu chữa cho Lakshman thì chỉ có một loại thảo dược mọc sâu thẳm trong dãy Himalaya. “Hãy đi đi, Hanuman”, Hoàng tử Rama nói, “chúng ta cần bước nhảy phi thường của nhà ngươi”. “Thảo dược đó có ở….”, nhưng chưa kịp nói xong thì Hanuman đã mất rạng vào núi Himalaya, giữa bạt ngàn các loại thảo dược và thực vật khác nhau. Ồ nhưng là loại nào vậy? Hoàng tử Rama đã dặn Ngài đi tìm ở đâu? Hanuma vội chạy đến khảo sát từng loại thảo dược một, nhưng rồi Ngài nhận ra: “Mình không biết! Mình là một con khỉ chứ có phải là bác sĩ đâu. Mình sẽ mang tất cả về để cho các chuyên gia tự phân loại chúng!”. Và thế là Hanuman nhấc cả dãy Himalaya lên, đội nó cẩn thận trên đầu để tránh làm đổ mất loại thảo dược nào và mang về nơi chiến trường có các vị bác sĩ đang chờ sẵn. “Cám ơn Ngài!”, họ nói với Hanuman, “nhưng bây giờ làm ơn hãy trả ngọn núi Himalaya lại về nơi mà Ngài tìm thấy nó”. Hanuman đã làm đúng như lời họ chỉ bằng với một bước nhảy khác, trong khi các bác sĩ chữa lành vết thương cho Lakshman.
Tư thế hoàn chỉnh
Hanumanasana, hay còn gọi là tư thế vua khỉ, là một tư thế xoạc. Tư thế này đòi hỏi chúng ta phải luyện tập, và có thể cần đến một số dụng cụ hỗ trợ để thực hiện được tư thế một cách vững chãi và thoải mái (Patanjali trong Yoga Sutra đã phát biểu: ”Các tư thế asana phải vững chắc và thoải mái”). Một khi hông, vai và háng được mở đủ:
Ở tư thế chống hai tay và hai đầu gối, như thể bạn chuẩn bị nâng lên và làm tư thế chó cúi mặt. Đặt tay trên sàn hoặc trên gạch. Đưa chân phải ra phía trước ở phía giữa hai tay, dừng lại. Kéo chân phải về phía trước và chân trái về phía sau. Ấn chân xuống sàn, để cho cánh tay và bàn tay nâng trọng lượng cơ thể.
Trong biểu hiện đầy đủ của tư thế, mặt sau của đùi phải (lên đến phần gân kheo) sẽ nằm trên sàn nhà, và phần phía trước của chân trái (lên đến háng) cũng sẽ nằm trên sàn nhà. Nhấn đầu bàn chân sau vào sàn nhà, chủ động trải rộng các ngón chân của bàn chân trước và duỗi thẳng ở cả hai chân. Nâng lồng ngực lên. Thở ra, và đưa bàn tay của bạn về vị trí “namaste” (cầu nguyện) trước tim.
Tiếp tục giữ thẳng lưng, nâng lồng ngực và từ từ đưa hai cánh tay lên quá đầu. Mở rộng vai trên. Kéo xương đòn ngoài về phía cánh tay bên trong và nâng xương ức lên. Tiếp tục kéo dãn cánh tay cho đến khi hai lòng bạn tay chạm nhau ở vị trí phía trên đầu.
Bây giờ hãy tưởng tượng có một cái đuôi kéo dài từ phần xương cụt (Không phải tất cả những con khỉ đều có đuôi dài, nhưng Hanuman thì có.) Kéo dài “đuôi”, từ xương cụt đến đầu còn lại của xương sống, như thể nó đang được kéo dãn ra khi bạn bật nhảy. Dãn tối đa cột sống.
Hanumanasana là một tư thế khó.
Thật ra mà nói, bạn mở rộng hông bạn đến mức nào? Hãy nhớ lời khuyên của Krishna trong Bhaqavad Gita, sẽ tốt hơn nếu bạn thực hành bằng chính dharma của mình (trong trường hợp này, thực hành bằng chính asana của mình!) . Cứ để nó không hoàn hảo, không sau cả. Vẫn tốt hơn việc bạn cố gắng thực hành cái của người khác. Đừng làm cơ thể bị chấn thương khi ra sức cố gắng thực hiện tư thế hoàn chỉnh, không dùng đến sự trợ giúp của công cụ, chỉ bởi vì trông nó thật ngầu. Giống như những người ngồi hàng đầu đang thực hiện tư thế.
Những sự điều chỉnh, biến đổi của tư thế Vua khỉ
Trải thảm ra sàn, đặt bolster dọc trên thảm. Ở phần sàn phía trước thảm (không phải ở trên thảm), đặt một cái chăn mỏng đang gập. Quỳ gối và chống hai tay, gối trái đặt phía sau bolster. Đưa chân phải lên phía đầu trên của bolster, đặt chân lên thảm; gót chân có thể chạm vào bolster, nhưng chủ yếu đặt ở trên chăn. Chăn đặt ở vị trí này để giúp bạn xoạc chân phải lên trên. Đưa hai tay chạm vào bolster, đặt tay ra phía hai bên hông. Chuẩn bị gạch phòng trường hợp bạn cần thêm hỗ trợ với bàn tay.
Duỗi chân trái ra sau, để chân có thể thư giãn trên thảm, chứ không phải trên xương bánh chè. (Để đầu gối phía sau cong, hơi gập). Thư giãn đùi trái, dựa vào góc của bolster. Bây giờ trượt chật phải ra phía trước, kéo ngón chân lại về phía mặt; chăn sẽ giúp bạn trượt gót đến khi chân được thẳng. Bây giờ phần sau của đùi phải sẽ được nghỉ, dựa vào góc trên của bolster. Phía trước của đùi trái sẽ chạm vào góc phía sau. Ép cả hai đùi xuống. Đưa tay về vị trí “namaste”. Giữ tư thế trong một vài hơi thở. Rồi đưa cả hai tay lên gặp nhau phía trên đầu, thả tay.
Luyện tập với cả hai chân. Đưa hông ra phía trước và phần phía trước của hông cao bằng xương chậu. Nâng phần xương sườn và lồng ngực lên. Nhìn lên trên, kéo giãn phần cổ sau.
Để ra khỏi tư thế, hạ tay xuống, chống tay nâng trọng lượng cơ thể, rồi đổi bên.
Sự xem xét bản thân
Bạn đang gặp khó khăn ở vị trí nào trong cơ thể? Mắt? Lưỡi? Cổ? Hơi thở? Cẳng chân? Bạn thấy dễ chịu ở đâu? Bạn có ổn với việc tư thế này của bạn không hoàn toàn hoàn hảo không?
Bạn có cố hết sức mình và sẵn sàng rộng mở trái tim của bạn không? Bhagavad Gita nói với chúng ta là hãy cố hết sức đi và để kết quả cho Chúa lo liệu. Hanuman đã thực hiện điều này khi ngài không cố gắng tìm ra loại thảo dược ấy nữa mà mang về cả một ngọn núi. Ngài nhận ra những điều mình có thể và không thể làm. Vậy nên Lakshman đã được cứu. Bằng cách nào mà bạn biết được khi nào mình đã tròn nhiệm vụ của mình và bây giờ thì kết quả ra sao, nó là do Chúa quyết định?
Hanuman sẽ làm bất cứ điều gì cho Rama, nhưng Ngài không thể làm mọi thứ. Đối với bạn thì việc “làm cho tốt” quan trọng đến nhường nào? Mong muốn làm tốt một việc gì đó của bạn đã bao giờ đi chệch sang thành sự cầu toàn? Và khi bạn đang ở trong trạng thái cầu toàn, phải chăng bạn đang gây tổn hại tới chính mình?
Hanuman nhảy đến để giúp đỡ người khác: để an ủi Sita, mang thuốc đến cho Lakshman. Ngài “hấp tấp” trong bước nhảy vọt lên núi, và phải mang toàn bộ ngọn núi tới cho người khác để tìm ra loại thảo dược thích hợp. Bạn đã bao giờ quá vội vàng muốn giúp ai đó đến nỗi tự phức tạp tạp hóa việc bạn cần làm?
Mặc dù Hanuman là một siêu anh hùng, điều mà người ta tôn kính nhất là sự tận tụy và sẵn lòng của Ngài. Chúng ta học hỏi theo Ngài khi thể hiện những ưu điểm nổi trội nhất và những tài năng siêu phàm nhất nhằm phục vụ những lý tưởng cao nhất của chúng ta. Điều tương đương với bước nhảy vọt của Hanuman với cá nhân bạn là gì? Bạn yêu điều gì như Hanuman yêu Rama?
Nguồn Yoga International
Tác giả Zo Newell
Dịch Yogavietnam
